Το πρόγραμμα του Δήμου Αθηναίων για τα αδέσποτα ζώα της πόλης συνεχίζεται με αμείωτη ένταση και μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004.
Ο Δήμος Αθηναίων δημιούργησε υποδομές που θα μπορούν μελλοντικά να ανταποκριθούν στις ανάγκες της πόλης, επενδύοντας παράλληλα στην εκπαίδευση του προσωπικού αλλά και την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των πολιτών. Στο πλαίσιο αυτό και βάσει διαπιστωμένων αναγκών ο Δήμος Αθηναίων:
- Ιδρύει μια πλήρως εξοπλισμένη και στελεχωμένη Δημοτική Κτηνιατρική Κλινική - Κτηνιατρείο με σκοπό την παροχή κτηνιατρικών υπηρεσιών σε αδέσποτα ζώα της πόλης.
- Διατηρεί ηλεκτρονική βάση δεδομένων με πλήρη στοιχεία των ζώων που εντάσσονται στο πρόγραμμα (φωτογραφία, αριθμός τατουάζ και ηλεκτρονικής ταυτότητας, τόπος και χρόνος περισυλλογής, συνεργείο που πραγματοποίησε την περισυλλογή, πλήρες ιατρικό ιστορικό του ζώου, ανάδοχος υιοθεσίας ή εναλλακτικά τόπος και χρόνος επανατοποθέτησης). Κάνοντας χρήση των δυνατοτήτων που προσφέρει το διαδίκτυο και, αξιοποιώντας το παραπάνω ηλεκτρονικό αρχείο, ο Δήμος Αθηναίων απλοποιεί την διαδικασία υιοθεσίας ζώων, προσφέροντας σε υποψήφιους αναδόχους on-line πρόσβαση στις φωτογραφίες και το ιστορικό των αδέσποτων ζώων που προσφέρονται για υιοθεσία.
- Συνεχίζει δράσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των πολιτών για την προώθηση της ζωοφιλίας, την υιοθεσία αδέσποτων ζώων και την ανάληψη των ευθυνών που συνεπάγεται η ιδιοκτησία ζώων. Στο πλαίσιο αυτό, ο Δήμος Αθηναίων συνεχίζει να συμμετέχει σε εκθέσεις κυνοφιλικού χαρακτήρα και να παράγει ενημερωτικό υλικό.
- Εφαρμόζει πιλοτικό πρόγραμμα για την εκπαίδευση αδέσποτων σκύλων με προβλήματα συμπεριφοράς (φοβία, επιθετικότητα) με σκοπό την κοινωνικοποίηση και την επανένταξη στο φυσικό τους περιβάλλον.
- Ξεκινάει νέα εκστρατεία κινητοποίησης των πολιτών με στόχο την υπεύθυνη διαχείριση των δεσποζώμενων σκύλων και την προστασία της Δημόσιας Υγείας, διανέμοντας 2.500 ειδικά συστήματα - αξεσουάρ (φτυάρι - σακούλα) για την περισυλλογή περιττωμάτων.
- Επεκτείνει την εγκατάσταση των ειδικών κάδων περισυλλογής για την συλλογή περιττωμάτων δεσποζώμενων σκύλων σε πλατείες, άλση και πεζόδρομους.
- Επεκτείνει την διαμόρφωση ειδικών χώρων περιπάτου σκύλων σε άλση της πόλης.

- Την ενημέρωση του πληθυσμού για το πρόγραμμα αδέσποτων ζώων
- Την πληροφόρηση και ευαισθητοποίηση όσων είναι ιδιοκτήτες ζώων ή όσων θέλουν να γίνουν, σχετικά με θέματα που αφορούν τη φροντίδα των ζώων, την ευθύνη των ιδιοκτητών απέναντι στο ζώο αλλά και τους συμπολίτες τους.
- Την πληροφόρηση και ευαισθητοποίηση των πολιτών σχετικά με το πρόγραμμα υιοθεσίας του Δήμου.
Στο πλαίσιο της εκστρατείας αυτής ο δήμος της Αθήνας έχει προχωρήσει στην έκδοση δύο εντύπων με ενημερωτικό υλικό και σχετικής αφίσας, έχει διοργανώσει έκθεση περιπτέρων φιλοζωικών σωματείων με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα των Ζώων, προετοιμάζει τη διενέργεια ειδικών ημερίδων ενημέρωσης του κοινού, της σχολικής κοινότητας και των ηλικιωμένων πολιτών και επεξεργάζεται ειδικό ραδιοφωνικό μήνυμα, σε συνεργασία με τον Αθήνα 9,84. Εξετάζεται επίσης σοβαρά το ενδεχόμενο επέκτασης της εκστρατείας πληροφόρησης και στα ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης.
Επιπλέον, έχει ήδη συσταθεί δίκτυο εθελοντών με σκοπό την ευαισθητοποίηση, ενημέρωση και προώθηση της υιοθεσίας αδέσποτων ζώων.
Καθαρή Αθήνα
Στο πλαίσιο της υπεύθυνης εποπτείας των δεσποζόμενων ζώων και της προστασίας της Δημόσιας Υγείας, και σε συνδυασμό με το νέο κανονισμό καθαριότητας του Δήμου Αθηναίων, (στον οποίο προβλέπονται πρόστιμα στους ιδιοκτήτες σκύλων που δεν συμμορφώνονται μ' αυτόν), εφαρμόζεται πιλοτικό πρόγραμμα τοποθέτησης ειδικών κάδων για την απόρριψη των περιττωμάτων των σκύλων (Άλσος πρώην Σχολής Χωροφυλακής, Άλσος Παγκρατίου, Άλσος πρώην Σχολής Ελπίδων, Αρχαιολογικός Χώρος Ακαδημίας Πλάτωνος, Πεζόδρομος Φωκίωνος Νέγρη, Πλατεία Αγ. Παντελεήμονα, Πλατεία ΦΙΞ Πατησίων), ενώ έχει ολοκληρωθεί και η προμήθεια ειδικών αξεσουάρ υγιεινής (φτυάρι - σακούλα) για τη συλλογή των περιττωμάτων των δεσποζόμενων σκύλων, τα οποία αρχικά θα διανεμηθούν δωρεάν στους δημότες.
Είναι άραγε τόσο δύσκολο να τα προστατέψουμε;
Είμαστε μόνοι, απολύτως μόνοι πάνω σε αυτό τον τυχαίο πλανήτη και ανάμεσα σε όλες τις μορφές ζωής που μας περιβάλλουν ούτε μία -με εξαίρεση το σκύλο- δεν έχει συμμαχήσει μαζί μας. Ο σκύλος, σύντροφος, προστάτης, φύλακας, πριν ακόμα γεννηθεί μας χάρισε τη ζωή του. Ωστόσο, συχνά ζει αδέσποτος, αντιμέτωπος με την εγκατάλειψη, την αδιαφορία, την πείνα, την παγίδα της φόλας. Τι ζητά; Μία "ασπίδα" προστασίας από πολίτες, κράτος, φιλοζωικές οργανώσεις και κτηνιάτρους. Το health.in.gr αναρωτήθηκε: είναι άραγε τόσο δύσκολο να τον προστατέψουμε;
Ο μέσος όρος ζωής ενός αδέσποτου ζώου ανέρχεται σε 1,5 με δύο χρόνια. Ο μέσος όρος ζωής ενός "ιδιόκτητου" σκύλου φτάνει ακόμα και τα 18 χρόνια. Ο άνθρωπος που εγκαταλείπει ένα ζώο του στερεί πάνω από δεκαπέντε χρόνια ζωής... Το 1/3 του πληθυσμού των αδέσποτων πεθαίνει κάθε χρόνο από αιτίες που σχετίζονται με τον άνθρωπο (αυτοκινητικά, φόλες), ενώ περισσότερα από τα μισά πέφτουν θύματα κακοποίησης. Οι μικροί αλήτες του δρόμου αναγκάζονται να δίνουν καθημερινό αγώνα για να επιβιώσουν επειδή ο άνθρωπος τους εγκατέλειψε. Εκείνοι δεν θα τον εγκατέλειπαν ποτέ...
Λύσεις και προτάσεις στο κενό...
Κάποτε θα πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι δεν είμαστε εμείς που χρειαζόμαστε βοήθεια για την αντιμετώπιση του "προβλήματος" των αδέσποτων ζώων· είναι εκείνα που έχουν ανάγκη βοήθειας, εκείνα πεινούν, δεν έχουν νερό, κακοποιούνται και δηλητηριάζονται. Η λύση υπάρχει, ο Κτηνιατρικός Σύλλογος, οι φιλοζωϊκές οργανώσεις, απλοί πολίτες υψώνουν τη φωνή τους, εντούτοις ελάχιστοι ακούν.
Τα προτεινόμενα μέτρα αφορούν κατ' αρχάς στη στείρωση των ήδη υπαρχόντων αδέσποτων. Απαιτείται όμως εκστρατεία ευαισθητοποίησης μέσω του Τύπου, της τηλεόρασης, μέσω οποιουδήποτε μέσου θα "ξυπνήσει" την αγάπη για τους τετράποδους "πολίτες" της χώρας. Θεωρούνται, επίσης, αναγκαίες η ταυτοποίηση των ζώων και η ηλεκτρονική σήμανση με ειδικά μικροτσίπ, ώστε να εντοπίζονται τα ζώα που χάνονται και κυρίως οι ιδιοκτήτες που τα εγκαταλείπουν. Η πρακτική ισχύει ήδη σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Ισπανία και η Γερμανία, όπου η εγκατάλειψη ενός ζώου επισύρει ποινές. Άλλωστε, αρκετοί εγκαταλείπουν ζώα κατ' εξακολούθηση...
Η πρόταση για την ηλεκτρονική σήμανση έχει κατατεθεί από τον Πανελλήνιο Κτηνιατρικό Σύλλογο στο υπουργείο Γεωργίας, αλλά μάλλον έχει πέσει στο κενό. "Πρόκειται κυρίως για θέμα κόστους. Η ταυτοποίηση θα εφαρμοστεί στην Ελλάδα πιθανότατα μόνο εάν υπάρξουν σχετική υποχρεωτική νομοθεσία και επιδότηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση" επισημαίνει ο κτηνίατρος Νικόλαος Παραγυιός.
Στον αγώνα για την προστασία των ζώων
Με πρωτοβουλία του Πανελλήνιου Κτηνιατρικού Συλλόγου έχουν υπογραφεί συμφωνίες διμερούς συνεργασίας με ορισμένους δήμους της Αττικής, με αντικείμενο προγράμματα στείρωσης και εμβολιασμού αδέσποτων ζώων. Η προσπάθεια είναι ενθαρρυντική, οι δήμοι όμως που συνεργάζονται ελάχιστοι...
Προσωπικό των δήμων αναλαμβάνει τη μεταφορά των σκύλων -κατά προτεραιότητα των θηλυκών- στους συμβεβλημένους κτηνιάτρους της περιοχής. Τα ζώα υποβάλλονται σε στείρωση και εμβολιασμό για τις μεταδοτικές νόσους· παραμένουν στο ιατρείο 48 ώρες και στη συνέχεια επιστρέφουν στο χώρο όπου περισυνελέγησαν.
Από την πλευρά της, η Φιλοζωική Εταιρεία εφαρμόζει προγράμματα κτηνιατρικής βοήθειας που περιλαμβάνουν στειρώσεις και εμβολιασμούς σε αδέσποτα. Η οργάνωση έχει θέσει στην... υπηρεσία των αδέσποτων ασθενοφόρο πρώτων βοηθειών, διατηρεί κτηνιατρικό κέντρο για αδέσποτα και ιδιόκτητα ζώα στο Κορωπί (Πατρικία, τηλ. 010 6020202), αλλά και τμήματα υιοθεσιών μικρών ζώων.
Επιπλέον, η Φιλοζωική Εταιρεία πραγματοποιεί ειδικά προγράμματα και εκστρατείες για την παροχή βοήθειας σε ζώα που πέφτουν θύματα εγκατάλειψης και κακοποίησης. Συνεργάζεται, ακόμα, με σωματεία εσωτερικού και εξωτερικού για τη βελτίωση της νομοθεσίας υπέρ των ζώων.
Στον αγώνα για την προστασία των ζώων δραστηριοποιείται ολοένα αυξανόμενος αριθμός τοπικών οργανώσεων, οι οποίες επιχειρούν με όσα μέσα διαθέτουν να βοηθήσουν τα μικρά αλητάκια του δρόμου. Μεριμνούν για την τροφή και το νερό τους, τα στειρώνουν με δικά τους έξοδα και, κυρίως, τους χαρίζουν τα χάδια και την αγάπη τους.
"Τα αδέσποτα έχουν τις ίδιες ικανότητες με τα σκυλιά ράτσας. Μπορεί να μην "ειδικεύονται" στο κυνήγι, στη φύλαξη κ.λπ., όμως είναι εξίσου έξυπνα, ζουν περισσότερο, εκπαιδεύονται το ίδιο εύκολα και έχουν μεγαλύτερη αντοχή σε ασθένειες από τα καθαρόαιμα" αναφέρει ο εκπαιδευτής σκύλων Μιχάλης Φραμ. Εάν, λοιπόν, αποφασίσουμε να... διευρύνουμε την οικογένειά μας, ας προτιμήσουμε κάποιο σκυλάκι που μεγαλώνει μόνο του στο δρόμο.
"Όχι" στα κυνοκομεία-γκέτο
Μία από τις προτάσεις που στοχεύουν στην προστασία των αδέσποτων ζώων είναι η δημιουργία από τους δήμους μικρών νοσηλευτικών σταθμών και καταφυγίων στη θέση ορισμένων κυνοκομείων - γκέτο που λειτουργούν χωρίς άδεια και στα περισσότερα οι συνθήκες υγιεινής είναι απαράδεκτες.
Απαραίτητες είναι επίσης η άμεση συλλογή πτωμάτων και η ίδρυση χώρων ταφής των ζώων. Το ιδιόκτητο "Κοιμητήριο Μικρών Ζώων" στο 34ο χιλιόμετρο της εθνικής οδού Αθηνών-Λαμίας είναι το μοναδικό που λειτουργεί σε ολόκληρη τη χώρα.
Σε ότι αφορά τα κυνοκομεία, το βασικό πρόβλημα δεν είναι η κατασκευή των εγκαταστάσεων, αλλά η κάλυψη των λειτουργικών δαπανών τους. Επομένως, το κράτος θα πρέπει να εξασφαλίσει τη μόνιμη κάλυψη των δαπανών αυτών με πιστώσεις που θα εγγράφονται ετησίως στον προϋπολογισμό του υπουργείου Γεωργίας ή των δήμων.
Είναι πλέον καιρός να εξαλειφθεί το φαινόμενο της κερδοσκοπικής εκμετάλλευσης των δύστυχων ζώων. Οι περιπτώσεις που έχουν έλθει κατά καιρούς στη δημοσιότητα, σχετικά με κερδοσκοπία εις βάρος των αδέσποτων από δήθεν φιλόζωους, είναι πλέον αρκετές για να προκαλέσουν το ενδιαφέρον των αρμοδίων.
Κανείς δεν έχει το δικαίωμα να βγάζει χρήματα από το θάνατο των ζώων· να σκοτώνει για επιπλέον χώρο, προκειμένου να φιλοξενήσει περισσότερα δέσποτα και να αυξήσει έτσι τα κέρδη του. Για τα δρώμενα σε κάποια περίφημα κυνοκομεία ο λόγος...
Ακτίνες ελπίδας
Ότι η ζωοφιλία στην Ελλάδα έχει ακόμα πολύ δρόμο μπροστά της το αναγνωρίζουμε όλοι. Πρέπει, ωστόσο, να αναγνωρίσουμε ότι υπάρχουν άνθρωποι που καθημερινά αγωνίζονται για τη στοιχειώδη βελτίωση των συνθηκών ζωής των μικρών τετράποδων που δεν έχουν την τύχη να βρουν ένα σπίτι. Μπορεί να πέφτουν συχνά θύματα ύβρεων επειδή λερώνουν τους ήδη βρόμικους δρόμους, αυτό όμως δεν τους σταματά· τοποθετούν τροφή και νερό σε αλουμινόχαρτα και πλαστικά κύπελλα για τα αλητάκια του δρόμου.
Το 1999 ο Δήμος Αθηναίων είχε τοποθετήσει 18 ταΐστρες για τα αδέσποτα σε κεντρικά σημεία της πόλης, εντούτοις, έπειτα από δύο εβδομάδες λειτουργούσαν μόνο οι δύο. Η προσπάθεια, φυσικά, δεν επαναλήφθηκε... Το έργο ανέλαβαν οι φίλοι των αδέσποτων. Βάσει στατιστικών στοιχείων, οι Έλληνες που έχουν δώσει σήμερα σπίτι σε ένα κατοικίδιο ανέρχονται σε 1.500.000. Αρκετοί τους έχουν αφιερώσει ακόμα και τη ζωή τους, έχουν, π.χ., πουλήσει και το σπίτι τους για να στεγάσουν όσο περισσότερα ζωάκια μπορούν.
Σήμερα δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα 87 φιλοζωϊκές οργανώσεις. Άλλες με μικρότερα και άλλες με μεγαλύτερα μέσα προσπαθούν να προσφέρουν προστασία, φροντίδα και αγάπη σε κάθε ζώο που έχει ανάγκη. Συχνά αναγκάζονται να αντικαταστήσουν το κράτος στην αντιμετώπιση των προβλημάτων των μικρών ζώων μέσω της συνεργασίας με διεθνείς ζωοφιλικούς οργανισμούς, ευαισθητοποιημένους δήμους, κρατικούς οργανισμούς και πολύτιμα δίκτυα εθελοντών.
Τελικά, μπορεί τα προβλήματα να είναι πολλά, εάν όμως προσπαθήσουμε περισσότερο, θα τα καταφέρουμε. Εσείς τι λέτε;
Η Διακήρυξη των Δικαιωμάτων των Ζώων, Παρίσι, 1978
news.in.gr Ευαγγελία Μπίφη, δημοσιογράφος
Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε πάνω από 15 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.
...με πολλούς φίλους