[AGGELIKI]

Τα γατάκια μένουν συνήθως ορφανά όταν η μητέρα τους δεν μπορεί να τα φροντίσει επαρκώς. Αυτό μπορεί να συμβεί επειδή δεν μπορεί να παράγει γάλα (αγαλακτία) ή επειδή έχει ψυχικές διαταραχές ή διαταραχές συμπεριφοράς οι οποίες την εμποδίζουν να φροντίσει επαρκώς για τα γατάκια της. Σε σπάνιες περιπτώσεις, η μητέρα μπορεί να μην είναι παρούσα επειδή έχει πεθάνει, έχει τραυματιστεί ή λόγω επιπλοκών που έχουν προκύψει μετά από μία δύσκολη γεννά. Μερικά γατάκια μπορεί να είναι μερικών εβδομάδων όταν η μητέρα τους πλέον δεν μπορεί να τα φροντίσει.

Το επιτυχές μεγάλωμα ορφανών γατιών απαιτεί ένα ομαλό πρόγραμμα από κατάλληλα γεύματα, παιχνίδι και ύπνο όλα σε ένα ασφαλές και υγιεινό περιβάλλον. Οι αρχές του μεγαλώματος ενός ορφανού γατιού δεν διαφέρουν πολύ από εκείνες που αφορούν πολλά. Στις περισσότερες περιπτώσεις, είναι πιθανότερο να υπάρχουν περισσότερα από ένα ορφανά γατάκια. Το να μεγαλώσει κανείς ορφανά γατάκια είναι πολύ απαιτητικό αλλά τελικά σε αποζημιώνει. Είναι πολύ πιθανό να μεγαλώσει κανείς γατάκια από τη γέννησή τους με την ίδια επιτυχία με το να τα είχε μεγαλώσει η μητέρα τους. Για να μεγαλώσετε επιτυχώς ορφανά γατάκια πρέπει να σας απασχολήσει:

• Διατροφή και απογαλακτισμός
• Υγιεινή
• Θερμοκρασία και υγρασία
• Αποφυγή ασθενειών
• Ανατροφή και κοινωνικοποίηση

Τα υγιή γατάκια είναι παχουλά και στιβαρά, ζεστά, ήσυχα και κοιμούνται το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας. Τα άρρωστα γατάκια έχουν αδύναμους μύες, αρχικά υψηλή δραστηριότητα και κλαίνε πολύ. Αν δεν βοηθηθούν γίνονται αδύναμα, ήσυχα και πέφτουν σε κώμα.

Διατροφή και απογαλακτισμός

Αν είναι δυνατό, αφήστε τα γατάκια να θηλάσουν στις πρώτες 12 ώρες. Τα γατάκια μπορούν να απορροφήσουν αντισώματα από το μητρικό γάλα για τις πρώτες 24 ώρες τις ζωής τους. Αν η μητέρα τα αφήσει να θηλάζουν, αυτό θα μειώσει κάποια από την δουλειά που θα πέσει σε αυτόν που θα τα μεγαλώσει. Η μητέρα ίσως αποφασίσει σε μερικές μέρες ότι θέλει να τα φροντίσει και να φύγει το βάρος από αυτόν που θα τα μεγαλώσει.

Αν η μητέρα δεν μπορεί να τα θηλάσει και να νοιαστεί γιʼαυτά, θα χρειαστούν τάισμα με μπιμπερό ή σύριγγα ή να βρεθεί μια θετή μητέρα. Οι μητέρες γάτες συνήθως δέχονται και θηλάζουν γατάκια που είναι παρόμοια σε μέγεθος (όχι απαραίτητα σε ηλικία) με τα δικά τους. Μην περιμένετε από αυτή να φροντίσει γατάκια από δύο γέννες μόνη της. Συμπληρωματικό τάισμα με μπιμπερό ή σύριγγα θα χρειαστεί.

Μπιμπερό για γατάκια είναι εύκολο να βρει κανείς και είναι η προτιμώμενη μέθοδος ταΐσματος. Το τάισμα με σύριγγα είναι καλύτερα να προτιμότερο να επιχειρείται από εκπαιδευμένους, αφού μπορεί κατά λάθος να περάσει γάλα στους πνεύμονες και να προκαλέσει πνιγμό κατά τη διάρκεια του ταΐσματος. Το τάισμα με σύριγγα αν και ριψοκίνδυνο είναι το καλύτερο για γατάκια που δεν μπορούν να θηλάσουν. Όπως και ναʼχει, στις περισσότερες περιπτώσεις προτείνεται το τάισμα με μπιμπερό. Αν τα γατάκια είναι πολύ αδύναμα για να θηλάσουν από μπιμπερό, θα πρέπει να συμβουλευτείτε έναν κτηνίατρο για να πάρετε πληροφορίες για το τάισμα με σύριγγα και να δείτε πώς ακριβώς γίνεται αυτό. Για να ταΐσετε ένα γατάκι πρέπει αυτό να στέκεται στα πόδια του και όχι να είναι ανάσκελα.

Στο εμπόριο υπάρχουν ειδικά γάλατα για γατάκια, μπορείτε να τα βρείτε εύκολα και είναι διατροφικά ισορροπημένα για τις ανάγκες των μωρών γατιών. Υπάρχουν επίσης και συνταγές με γάλα που μπορείτε να τις φτιάξετε μόνοι σας. Όμως αυτές δεν είναι εντελώς διατροφικά ισορροπημένες αλλά αρκούν για μερικές μέρες ώσπου να προμηθευτείτε κάποιο από τα εδικά γάλατα. Το ΚMRείναι ένα γνωστό υποκατάστατο μητρικού γάλατος για γατάκια.

Μην αντικαθιστάτε το ειδικό γάλα με αγελαδινό ή κατσικίσιο γάλα. Δεν είναι ισοδύναμα. Μην τα ταΐζετε με ωμό ασπράδι αυγού καθώς μπορεί να έχουν έλλειψη σε βιοτίνη λόγω ενός ενζύμου στο ασπράδι του αυγού. Το ένζυμο αυτό καταστρέφεται με το μαγείρεμα. Το μέλι μπορεί να περιέχει βακτήρια τα οποία μπορούν να αποβούν μοιραία για τα γατάκια.

Υποκατάστατο μητρικού γάλακτος για γατάκια σε περίπτωση ανάγκης

• 85 γρ συμπυκνωμένο γάλα
• 85 γρ νερό
• 115 γρ γιαούρτι (πλήρες, όχι light)
• 3 μεγάλους ή 4 μικρότερους κρόκους αυγού (όχι ασπράδια)

Ανεξάρτητα από το αν χρησιμοποιείτε εδικό γάλα ή όχι να φτιάχνετε μόνο όσο είναι αρκετό για μια μέρα και διατηρείστε το στο ψυγείο. Πλύνετε και στεγνώστε τα μπιμπερό ή την σύριγγα επιμελώς μετά από κάθε τάισμα. Ζεστάνετε το γάλα σε μπεν μαρί (το γάλα να έχει θερμοκρασία 30-70 βαθμούς Κελσίου). Ανακατέψτε καλά πριν το χρησιμοποιήσετε για να ομογενοποιηθεί η θερμοκρασία του.

Τα γατάκια θα πρέπει να ρεύονται κατά τη διάρκεια και μετά από κάθε τάισμα. Κρατήστε τα όρθια ή στον ώμο σας και χτυπήστε τα απαλά στην πλάτη. Το τάισμα με μπιμπερό ή σύριγγα πρέπει να γίνεται με πολύ προσοχή για να αποφευκτεί ο κίνδυνος αναρρόφησης και ακολούθως πνευμονική αναρρόφηση ή πνιγμός. Αντικαταστήστε 2-3 ταΐσματα με σύριγγα ημερησίως με τάισμα με μπιμπερό για να υποκαταστήσετε τον θηλασμό. Αυτό θα αποτρέψει τα γατάκια από το να βυζαίνουν το ένα το άλλο και το να δημιουργούν πληγές.

Τις πρώτες 24-48 ώρες κάθε γατάκι χρειάζεται 1 ml γάλατος ανά ώρα. Κάθε μέρα αυξήστε την ποσότητα που δίνεται ανά γεύμα κατά 0.5 mlμέχρι να φτάσετε τα 10 mlανά γεύμα. Τα γατάκια χρειάζονται 9-12 γεύματα κάθε μέρα. Στη διάρκεια της δεύτερης εβδομάδας το κάθε γατάκι πρέπει να λαμβάνει 5-7 mlανά γεύμα. Την Τρίτη εβδομάδα πρέπει να ξεκινήσουν να τρώνε τροφή για γατάκια 3 φορές την ημέρα και να συνεχιστεί το τάισμα με το μπιμπερό. Την τέταρτη εβδομάδα θα πρέπει να ταΐζονται 4-6 φορές την ημέρα με μπιμπερό και 4-5 φορές την ημέρα με γατοτροφή. Το μέσο τάισμα την νύχτα μπορεί να μειώνεται και στην πορεία να σταματήσει εφόσον τρώνε αρκετή γατοτροφή. Μπορούν να περάσουν σε διατροφή μόνο με γατοτροφή όταν θα είναι περίπου 7 εβδομάδων. Ο υποσιτισμός δεν είναι κάτι σπάνιο στα ορφανά γατάκια. Μιλήστε με τον κτηνίατρό σας για θέματα που αφορούν την δίαιτά τους.

Για τις πρώτες 10 μέρες ζυγίζετε τα γατάκια καθημερινά την ίδια ώρα και καταγράφεται την πορεία του βάρους τους. Μετά 3-4 φορές την εβδομάδα για άλλες 10 μέρες. Τα συνηθέστερα πρώτα σημάδια ασθένειας είναι η απουσία αύξησης βάρους ή η απώλεια βάρους. Το κάθε γατάκι πρέπει να παίρνει 50-100 γρ. κάθε βδομάδα. Στις 14 μέρες το βάρος τους θα πρέπει να έχει διπλασιαστεί. Γενικά αν τα γατάκια δεν παίρνουν βάρους χρειάζονται περισσότερο φαγητό. Αν κάνουν διάρροια ίσως να παραταΐζονται.

Κάντε κλικ στην παρακάτω μικρογραφία για ένα πρόγραμμα ταΐσματος για ορφανά γατάκια:


Υγιεινή

Ένα νεογέννητο γατάκι δεν μπορεί να ουρήσει ή να αφοδεύσει μόνο του. Του λείπει ο απαραίτητος μυϊκός έλεγχος για αυτές τις λειτουργίες. Ένα γατάκι πρέπει να διεγείρεται για να ουρήσει και να αφοδεύσει. Αυτό το καθήκον κανονικά είναι για την μητέρα του. Το καθάρισμα ή γλείψιμο της περιοχής του πρωκτού προκαλεί την ούρηση και την αφόδευση. Τα ορφανά γατάκια πρέπει να διεγείρονται από εσάς για να ουρήσουν και να αφοδεύσουν. Αυτό πρέπει να γίνεται μετά από κάθε γεύμα. Ευτυχώς αυτό είναι εύκολο. Λίγο βαμβάκι ή ένα κομμάτι από πολύ απαλή πετσέτα λειτουργεί μια χαρά. Βρέξτε το με λίγο ζεστό νερό και απαλά τρίψτε την περιοχή του πρωκτού και των γεννητικών οργάνων. Μέσα σε ένα με δύο λεπτά το γατάκι θα ουρήσει/αφοδεύσει. Μερικά γατάκια θα αντιδράσουν καλύτερα πριν φάνε ενώ άλλα μετά. Δοκιμάστε και τα δύο για να κρατάτε τα γατάκια υγιή. Για κάθε γατάκι σημειώστε πότε ουρεί και πότε αφοδεύει. Τα γατάκια ίσως χρειαστεί να διεγείρονται με αυτό τον τρόπο μέχρι να δυναμώσουν αυτοί οι μύες, συνήθως μέχρι τις 21 μέρες. Τα περισσότερα γατάκια θα ουρούν/αφοδεύουν μόνα τους περίπου στις 3 εβδομάδες.

Καθαρίστε τα γατάκια και θα είστε εντάξει μέχρι το επόμενο τάισμα. Παρακολουθήστε τα ούρα και τα κόπρανα για σημάδια ασθένειας. Τα ούρα πρέπει να έχουν ένα αχνό κίτρινο ή διάφανο χρώμα. Αν είναι σκούρο κίτρινο ή πορτοκαλί το γατάκι δεν ταΐζετε αρκετά. Μην του δίνετε περισσότερο φαγητό κάθε φορά απλά αυξήστε τα γεύματα. Τα κόπρανα πρέπει να είναι ανοιχτό ως σκούρο καφέ και μερικώς σχηματισμένα. Τα πράσινα κόπρανα υποδεικνύουν μόλυνση, και τα πολύ σφιχτά έλλειψη φαγητού. Και πάλι αν τα κόπρανά τους είναι πολύ σκληρά μην τους δίνετε περισσότερο φαγητό κάθε φορά απλά αυξήστε τα γεύματα. Είναι πιθανό να παραταΐζετε ένα γατάκι αλλά όχι τόσο συχνά όσο πρέπει. Το πολύ φαγητό προκαλεί πρήξιμο, αέρια, εμετούς και μερικές φορές πνευμονική αναρρόφηση.

Θερμοκρασία και υγρασία

Για να μείνουν υγιή τα γατάκια πρέπει να μένουν σε σωστή θερμοκρασία δωματίου. Τα νεαρά γατάκια δεν μπορούν να διατηρήσουν την θερμοκρασία του σώματος ή τρέμουν για να δημιουργήσουν ζέστη. Το να τους παρέχετε τεχνητές πηγές θερμότητας (εκκολαπτήριο, λάμπες θέρμανσης, θερμοφόρα) θα βοηθήσει τα γατάκια να έχουν τη σωστή θερμοκρασία σώματος. Ανεξάρτητα από την πηγή της θερμότητας, είναι πολύ σημαντικό να μην υπερθερμάνετε-κάψετε τα γατάκια. Βάλτε ένα θερμόμετρο εκεί που είναι τα γατάκια για να ελέγχετε την θερμοκρασία.

Ένας απλός λαμπτήρας 25 wattκρεμασμένος πάνω από ένα μικρό κουτί συνήθως παρέχει επαρκή θερμότητα. Βάλτε ένα θερμόμετρο δωματίου κάτω από την πηγή φωτός για να ελέγχετε την θερμοκρασία.

Την πρώτη εβδομάδα η θερμοκρασία του αέρα πρέπει να διατηρείται στους 30 βαθμούς Κελσίου και η υγρασία στο 55%-65%. Στις επόμενες 3 εβδομάδες, μειώστε την θερμοκρασία στους 24 βαθμούς Κελσίου. Χρησιμοποιήστε την απλή λογική. Αν τα γατάκια είναι διασκορπισμένα μακριά το ένα από το άλλο ζεσταίνονται πολύ. Αν είναι το ένα δίπλα στο άλλο η θερμοκρασία είναι μια χαρά.

Τα γατάκια με υποθερμία πρέπει να ζεσταίνονται αργά μέσα σε 2-3 ώρες σε μια φυσιολογική θερμοκρασία για νεογέννητα στους 36.4 βαθμούς Κελσίου. Η φυσιολογική θερμοκρασία σώματος πρέπει να επιτευχθεί πριν το τάισμα. Μικρά μπουκάλια από σαμπουάν γεμάτα με ζεστό νερό, τυλιγμένα με πετσέτα και τοποθετημένα δίπλα στα γατάκια λειτουργούν καλά και πρέπει να αλλάζουν όποτε χρειάζεται. Η θερμοκρασία σώματός τους είναι 38-39.2 βαθμούς Κελσίου όταν είναι 4 εβδομάδων.

Κρατήστε την υγρασία σε επίπεδα ανεκτά για ανθρώπους. Σε ένα κουτί μια βρεγμένη πετσέτα τοποθετημένη πάνω από το κουτί θα προσθέσει υγρασία. Ποτέ μην ακουμπάτε τα γατάκια σε βρεγμένη ή μουχλιασμένη περιοχή. Αυτό το είδος της στάσιμης υγρασίας είναι συνήθως παγωμένο και μπορεί να προκαλέσει βακτηριακές ή πνευμονικές μολύνσεις. Ο έλεγχος θερμοκρασίας είναι πιο σημαντικός απʼότι ο έλεγχος της υγρασίας.

Αποφυγή ασθενειών

Πολλά ορφανά γατάκια είναι σε μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξουν ασθένειες όπως η ασθένειες του ανώτερου αναπνευστικού. Αυτό είναι πιο πιθανό για γατάκια που έχουν ορφανέψει χωρίς να πάρουν αντισώματα από το μητρικό γάλα. Το μητρικό γάλα που παράγεται τις πρώτες 24 ώρες μετά τη γέννηση είναι ιδιαίτερα πλούσιο σε αντισώματα. Το μητρικό γάλα περιέχει τα αντισώματα και καταναλώνεται προστασία από πολλές ασθένειες. Τα γατάκια που δεν θήλασαν την μαμά τους τις 24 πρώτες ώρες από τη γέννησή τους δεν έχουν καλό ανοσοποιητικό σύστημα. Επειδή υπάρχει αυτή η πιθανή αδυναμία στο ανοσοποιητικό σύστημα, ο κατάλληλος εμβολιασμός είναι πολύ σημαντικός. Μερικοί κτηνίατροι μπορεί να προτείνουν να ξεκινήσει ο εμβολιασμός τους νωρίτερα.

Η αμερικάνικη ένωση παρασιτολόγων και τα κέντρα διαχείρισης πρόληψης ασθενειών έχουν κάνει τις παρακάτω προτάσεις για την αποπαρασίτωση:

Στα γατάκια, επειδή δεν υπάρχει προγεννετική μόλυνση, η επώαση των αυγών ξεκινά νωρίτερα από ότι στα κουτάβια, και τις περισσότερες φορές, ο κίνδυνος σκουληκιών στις γάτες είναι σχετικά χαμηλότερος. Η αποπαρασίτωση στα γατάκια μπορεί να ξεκινήσει αποτελεσματικά στις 3 εβδομάδες και να επαναλαμβάνεται στις 5, 7, 9 εβδομάδες.

Απογαλακτισμός και κοινωνικοποίηση

Τα ορφανά γατάκια που μεγάλωσαν με ανθρώπους πρέπει να μεγαλώνουν μαζί για να ενθαρρυνθεί η κοινωνικοποίηση. Πρέπει να κανακεύονται και να παίζουν με ανθρώπους 30-40 λεπτά κάθε μέρα εκτός από τον χρόνο που ξοδεύεται για τάισμα και καθάρισμα.

Τα γατάκια χρειάζονται πνευματική και ψυχική διέγερση. Αν έχουν αδερφάκια θα διεγείρουν το ένα το άλλο όταν κινούνται. Αγκαλιαστείτε με κάθε γατάκι όταν το ξυπνάτε για να φάει και για λίγο αφού φάει. Χρειάζονται την στοργή για να μεγαλώσουν. Λούτρινα ζωάκια αν τοποθετηθούν μέσα στο κουτί με τα γατάκια θα τους προσφέρουν κάτι να αγκαλιάζουν.

Είναι σημαντικό για ένα ορφανό γατάκι να αλληλεπιδρά με το σπίτι στις 3-6 εβδομάδες. Θυμηθείτε ότι είναι ακόμα μωράκι και πρέπει να αντιμετωπίζεται με φροντίδα αλλά πρέπει να αρχίσετε να γνωρίζετε στα γατάκια σε ήχους, διαδικασίες καθαρίσματος, νέους ανθρώπους και ζώα. Η κοινωνικοποίηση από νωρίς και το να επιτρέπετε στο γατάκι στο γατάκι να νιώθει ασφαλές στο περιβάλλον του θα βοηθήσει στην αποφυγή πολλών προβλημάτων συμπεριφοράς στο μέλλον.

Επίλογος

Μοιάζει το να μεγαλώνει κανείς ένα ή περισσότερα ορφανά γατάκια μια τεράστια ευθύνη; Μην ανησυχείτε, υπάρχουν πολύ καλά βιβλία για περισσότερες πληροφορίες για την φροντίδα ενός ορφανού και την κτηνιατρική φροντίδα γενικότερα. Με αφιέρωση χρόνου και φροντίδας, χρήση κοινής λογικής και κάποιες βασικές πληροφορίες μπορεί να γίνει μια θετική εμπειρία. Η χαρούμενη, ευτυχισμένη, νέα γάτα που βοήθησες να μεγαλώσει θα είναι μια υπέροχη ανταμοιβή.