[Subject to change]

Πολλές φορές ακούω από ανθρώπους που μισούν τα ζώα ότι τα σιχαίνονται επειδή μεταφέρουν ασθένειες και τις κολλάνε στον άνθρωπο. Ειδικά οι γάτες έχουν κατηγορηθεί πολλές φορές για διάφορα κακά του ανθρώπου και ακούμε συχνά ότι είναι «γεμάτες αρρώστιες».

Έτσι αποφάσισα να το ψάξω λίγο το θέμα για να δω τι τελικά είναι μύθος και τι αλήθεια σε όλα αυτά. Τα συμπεράσματα της μικρής μου έρευνας μερικώς τους διέψευσαν αλλά όχι απόλυτα. Όντως υπάρχουν κάποιες ασθένειες που μπορεί να μεταφερθούν στον άνθρωπο αλλά ελάχιστες από αυτές μπορούν να προσβάλλουν καλά φροντισμένη και εμβολιασμένη γατούλα και ακόμα κι όταν κάποιος άνθρωπος προσβληθεί από τέτοια ασθένεια σπανίως είναι κάτι σοβαρό (ασχέτως με τη σοβαρότητα της ασθένειας στη γάτα). Άλλωστε ο οργανισμός της γάτας είναι διαφορετικός και κάτι τέτοιο είναι απόλυτα λογικό. Θυμηθείτε την περίπτωση του πιθήκου που μετέδωσε το AIDS στους ανθρώπους. Στον πίθηκο δεν ήταν τίποτα σοβαρό, στους ανθρώπους όμως ήταν θανατηφόρο. Αυτό συμβαίνει και με την αντίθετη φορά, δηλαδή κάτι που σε ένα ζώο μπορεί να αποβεί μοιραίο, για τον άνθρωπο δεν είναι καν σοβαρό. Για να μην τρομάξετε από το παραπάνω παράδειγμα και αρχίσετε να αναρωτιέστε μήπως κάποια ελαφρή ασθένεια της γάτας μπορεί να είναι μοιραία για τον άνθρωπο, σας καθησυχάζω από τώρα ότι δεν βρήκα τίποτα τέτοιο (εκτός από τη λύσσα, που ήδη το ξέρατε).

Υπάρχουν 3 τρόποι με τους οποίους μπορεί να κολλήσετε κάποια ασθένεια από άρρωστη γάτα:

• Άμεση επαφή – Μύκητες ή μικρόβια από τη γούνα της γάτας
• Γρατσουνιές ή τσιμπήματα – Μικροοργανισμοί από τα νύχια ή το στόμα της γάτας
• Περιττώματα – Αυγά σκουληκιών ή παράσιτα που μολύνουν τα δάχτυλα ή το φαγητό.

Ένα εύκολο συμπέρασμα από τα παραπάνω είναι ότι εάν δεν πλησιάζετε μια γάτα (και τα περιττώματα της φυσικά) δεν υπάρχει περίπτωση να κολλήσετε κάτι (τουλάχιστον όχι μεγαλύτερη από αυτή που υπάρχει να πέσει ένα τούβλο στο κεφάλι σας όταν περπατάτε και να σας σκοτώσει), οπότε οι ασθένειες δεν είναι δικαιολογία να μην φιλοξενήσετε κάποιον μαζί με το κατοικίδιο του σπίτι σας.

Παρακάτω ακολουθεί μια λίστα με τις περισσότερες γνωστές ασθένειες που μπορούν να μεταδοθούν στον άνθρωπο ή να τον επηρεάσουν:

Λύσσα
Η σοβαρότερη ασθένεια από όλες. Αν και στην Ελλάδα είναι πολύ σπάνια, (συναντάται κυρίως στη Νότια Αμερική, στην Αφρική και στο βόρειο τμήμα της Ασίας) εάν δαγκωθείτε από λυσσασμένο ζώο μπορεί να αποδειχτεί μοιραίο αν δεν το φροντίσει άμεσα γιατρός. Ο ιός της λύσσας βρίσκεται στο σάλιο των μολυσμένων ζώων και μεταφέρεται μέσω δαγκώματος ή –σπανιότερα- από ανοιχτές πληγές που έγλυψε κάποιο μολυσμένο ζώο.

Cat-scratch fever
Πρόκειται για πολύ σπάνια ασθένεια αλλά θα πρέπει να την έχετε υπόψιν σας. Τα συμπτώματα εμφανίζονται σε τρεις με δέκα μέρες μετά από μια δαγκωματιά ή γρατσουνιά από μολυσμένη γάτα. Το κυριότερο σύμπτωμα είναι ένας πρησμένος λεμφικός αδένας κοντά στην περιοχή. Πιθανώς να υπάρξει και πυρετός, πονοκέφαλος, κόπωση ή μειωμένη όρεξη. Στις περισσότερες περιπτώσεις ο άνθρωπος αναρρώνει μόνος του το πολύ σε 2 μήνες, μετά από θεραπεία με παυσίπονα για τον πονοκέφαλο και τον πυρετό. Σε ορισμένες περιπτώσεις εάν η μόλυνση είναι σοβαρή πιθανόν να χρειαστεί αντιβίωση. Η ασθένεια σχεδόν ποτέ δεν προκαλεί μετέπειτα προβλήματα. Αξίζει να τονίσουμε ότι η γάτα δεν είναι άρρωστη και δεν παρουσιάζει συμπτώματα.

Τοξοπλάσμωση
Οι γάτες συχνά μεταφέρουν το πρωτόζωο Toxoplasmagondll. Αυτό είναι η αιτία της τοξοπλάσμωσης. Μια μορφή του παράσιτου είναι παρούσα στα περιττώματα της γάτας. Στις περισσότερες περιπτώσεις η μόλυνση προκαλεί ελάχιστα ή καθόλου συμπτώματα, αλλά αν μια γυναίκα είναι μολυσμένη κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, τα παράσιτα μέσω του πλακούντα θα έχουν πρόσβαση στο έμβρυο. Βέβαια πλέον όταν μια γυναίκα αποφασίσει να κάνει απογόνους πάντα ο ιατρικός έλεγχος περιλαμβάνει και το συγκεκριμένο πρωτόζωο και αν βρεθεί εφαρμόζεται η κατάλληλη –απλή- θεραπεία.
Η τοξοπλάσμωση μεταφέρεται στους ανθρώπους μέσω κατάποσης περιττωμάτων της γάτας . Ο συνηθέστερος τρόπος μετάδοσης είναι να κολλήσουν στα νύχια του ανθρώπου σωματίδια από περιττώματα καθώς καθαρίζουν την τουαλέτα της γάτας (εκτός αν χρησιμοποιούν γάντια) ή να πέσει ένα σωματίδιο από περιττώματα στο φαγητό σας από μια γάτα που της επιτρέπεται να ανεβαίνει σε τραπέζια και πιθανόν να έχει κολλήσει κάποιο μικρό κομματάκι στο πατουσάκι της.
Σημαντικό είναι να αναφερθεί ότι το παράσιτο που προκαλεί τοξοπλάσμωση δεν μπορεί να επηρεάσει τους ανθρώπους αν είναι έξω από τον οργανισμό της γάτας για τουλάχιστον 24 ώρες. Επίσης οι γάτες μπορούν να μεταφέρουν το παράσιτο μόλις 10 ημέρες μετά τη μόλυνση. Όπως καταλαβαίνετε λοιπόν, η τήρηση των στοιχειωδών κανόνων υγιεινής θα σας κρατήσει μακριά από την ασθένεια.

Toxocariasis
Η Toxocariasis δεν μεταφέρεται από άνθρωπο σε άνθρωπο. Ξεκινά όταν ένας άνθρωπος καταπιεί μολυσμένα αυγά. Αυτό μπορεί να συμβεί αν καταπιείτε βρωμιά από περιττώματα της γάτας με κάποιον από τους προαναφερθέντες τρόπους. Σε εξαιρετικά σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να προκαλέσει μείωση της όρασης ή ακόμα και τύφλωση. Αυτό είναι συχνότερο σε παιδιά που παίζουν σε άμμο μολυσμένη από περιττώματα γάτας.

Ringworm
Το Ringworm είναι εξαιρετικά μεταδοτικό και σχεδόν όλα τα θηλαστικά είναι ευπρόσβλητα σε αυτό. Ωστόσο είναι πολύ εύκολο να αντιμετωπιστεί. Το Ringworm συχνά είναι εύκολο να εντοπιστεί υπό υπεριώδη ακτινοβολία και ένα δείγμα από τα μαλλιά σας θα πρέπει να δίνεται στον κτηνίατρο για βιολογική καλλιέργεια. Εάν βρεθείτε θετικός πρέπει να δίνετε εβδομαδιαία δείγματα κατά τη διάρκεια της θεραπείας.

Hookworms
Τα hookworms είναι εσωτερικά παράσιτα. Οι γάτες τείνουν να αποτελέσουν ξενιστή για πολύ λιγότερα απʼότι ο σκύλος. Επίσης τα hookworms που προσβάλλουν τα αιλουροειδή είναι λιγότερο επιθετικοί «βρικόλακες» από αυτά που προσβάλλουν τα σκυλιά. Αυτά που προσβάλλουν τις γάτες δεν επηρεάζουν τον άνθρωπο εσωτερικά. Ωστόσο μπορούν να προκαλέσουν δερματικά προβλήματα. Ωστόσο αυτό δεν θα συμβεί αν τηρείτε τους βασικούς κανόνες υγιεινής. Μπορείτε να καταλάβετε ότι η γάτα σας έχει προσβληθεί από το παράσιτο εάν παρουσιάζει αναιμία, απώλεια τριχώματος και βάρους.

Μικροοργανισμοί των αυτιών
Εάν μείνουν χωρίς θεραπεία μπορούν να προκαλέσουν βακτηριακές μολύνσεις και σε τραβηγμένες περιπτώσεις, ρήξη του τύμπανου προκαλώντας αποπληξία και κώφωση. Είναι η πιο συχνή αιτία μόλυνσης του εξωτερικού αυτιού της γάτας, ειδικά στα νεαρά γατάκια. Το συχνό ξύσιμο των αυτιών και το κούνημα του κεφαλιού πάνω κάτω είναι τα πιο συχνά συμπτώματα. Οι μικροοργανισμοί αυτοί είναι πολύ μεταδοτικοί και μεταφέρονται εύκολα μεταξύ των γατών αλλά και από τις γάτες στον άνθρωπο καθώς και σε άλλα ζώα. Ζουν στην επιφάνεια της επιδερμίδας του αυτιού και τρέφονται από τα υγρά και τα κομμάτια των ιστών του.
Ticks
Τα ticks είναι συγγενικά προς τις αράχνες παράσιτα που τρέφονται με αίμα. Ζουν βαθιά μέσα στην επιδερμίδα και είναι δύσκολο να αφαιρεθούν. Αν μέρος του παράσιτου μείνει στην επιδερμίδα θα προκαλέσει περισσότερα προβλήματα. Ο πιο αποδοτικός τρόπος να αφαιρεθεί ένα τέτοιο παράσιτο είναι να αναισθητοποιηθεί με αλκοόλ. Έτσι θα χαλαρώσει τη λαβή του και θα μπορεί να αφαιρεθεί εύκολα με ένα τσιμπιδάκι.
Συνήθως βρίσκονται στην εξοχή, σε λιβάδια που πέρασαν πρόβατα ή ακόμα και στον κήπο σας. Θα καταλάβετε ότι η γάτα σας πιθανόν να έχει τσιμπηθεί από ένα αν παρουσιάζει πυρετό, μείωση της όρεξης, ξαφνικούς πόνους στο σώμα ή στα πόδια, πρήξιμο στις αρθρώσεις, κατάθλιψη, λήθαργο, βήχα. Επικοινωνήστε με τον κτηνίατρο σας αμέσως. Αν αφαιρέσετε μερικά από τα παράσιτα κρατήστε τα ώστε να τα εξετάσει και να καταλάβει σε ποιό είδος ανήκουν.

Ψύλλοι
Εάν η γάτα σας δεν έχει κάνει πρόσφατα αποπαρασίτωση, πιθανότατα θα έχει ψύλλους. Οι ψύλλοι πηδάνε στους ανθρώπους για να τραφούν, ειδικά σε ζεστό καιρό. Τα τσιμπήματα βρίσκονται συνήθως γύρω από τους αστραγάλους και γενικά στο χαμηλό τμήμα του ποδιού.

Το συμπέρασμα από τα παραπάνω είναι ότι εάν τηρούνται οι βασικοί κανόνες υγιεινής (όπως για παράδειγμα πλύσιμο των χεριών μετά από το καθάρισμα της τουαλέτας της γάτας), εμβολιάζεται και αποπαρασιτώνεται όταν πρέπει είναι αρκετά απίθανο να κολλήστε οποιαδήποτε μόλυνση από τη συμβίωση σας με τη γατούλα. Οι πιθανότητες μειώνονται ακόμη περισσότερο αν η γάτα δεν βγαίνει από το σπίτι και κατά συνέπεια, δεν έρχεται σε επαφή με άλλα, πιθανώς μολυσμένα, ζώα.